Into the Georgian mind

Zondag 1/8
Narikala
Als ik op deze zondag over straat loop, valt mij op dat er geen zigeuners te bekennen zijn. Waarschijnlijk staan ze op zondag in de nabijheid van de vele kerken die deze stad rijk is. Als Daniël en ik bij het stadhuis zijn aangekomen, beginnen we aan onze tocht naar Narikala, het oude fort boven de stad. We maken deze wandeling via de oude (Joodse) buurt. De grotendeels oude en vervallen huizen zijn van een weggesleten schoonheid, die nog altijd zichtbaar is.
De wandeling naar boven is steil en met temperaturen van ruim boven de 35 graden, vermoeiend. Eenmaal boven aan de voet van het fort genieten we van het uitzicht, een broodje en wat te drinken. Vanaf hier heb je een mooi uitzicht op de stad. Daarna gaat onze klim verder en komen bij het imposante standbeeld van de Kartlis Deda (Moeder van Kartli). Daniël vermoedt dat haar oorsprong in een heidens verleden moet liggen, toen vele volkeren in deze regio een moedergodin aanbaden. Zij kijkt uit over de stad, torenhoog en ziet er streng en strijdbaar uit. De Georgiërs wisten eerder te vertellen dat zowat elke regio een eigen Deda heeft.
Later beklimmen we ook nog het fort zelf. Strategisch gelegen boven de heuvel, waar de inwoners van Tbilisi heen konden vluchten als er gevaar dreigde van Perzen, Turken of Mongolen. Er schijnen ook allerlei sluiproutes heen te lopen, maar los van een paar gaten hebben we die niet gezien. Vanaf hier heb je ook zicht op de oude moslimwijk met haar moskee. Ook de zwavelbaden zijn vanaf hier goed te zien. Daarover later meer.
Als we weer in de stad zijn, lopen we onze Georgische vrienden tegen het lijf. We besluiten om gezamenlijk wat te gaan drinken in de Erekle II straat. Daarvoor gaan Daniël en ik nog snel even naar huis om ons op te frissen (na die klim) en om te kleden. Voor het eerst pakken we zelf een taxi, wat lastig is omdat je ofwel Russisch ofwel Georgisch moet spreken. Op het terras spelen we een spelletje kaart, maar besluiten het niet te laat te maken. De volgende dag willen we naar Dmanisi.

Maandag 2/8
Plan mislukt
Vroeg opgestaan om naar Dmanisi te gaan. We nemen een taxi en pikken onderweg onze 2 Georgische vrienden op. Als we compleet zijn, rijden we naar een adres dat Daniël en ik hebben doorgekregen van de Tourist Office. Vanaf daar zouden er bussen gaan naar o.a. Dmanisi. Echter de taxichauffeur kan het adres niet vinden. De opgegeven straat rijden we meerdere keren op en neer. Waarschijnlijk bedoelde de VVV medewerker het busstation vanwaar verschillende marshrutka’s of (wilde bussen)vertrekken. De marshrutka of mashutka (we kunnen de juiste spelling niet herkennen) richting Dmanisi is net vertrokken en de eerstvolgende (over 3 kwartier) zit al helemaal vol. We besluiten om onze poging te staken en gaan terug naar de VVV, deels ookom verhaal te halen.
Dan maar naar het etnografisch museum aan de rand van Tbilisi. Wederom met een taxi. Het museum is gelegen aan de rand van de wijk Vake in de heuvels. Als we daar aankomen, blijkt het museum op maandag gesloten te zijn. Ook dát hadden ze toch ook bij het VVV kantoor kunnen zeggen, grrrrrrr & grrrmbl :s.

Sameba
Gelukkig is de taxi nog niet vertrokken en stappen we weer in, voor een bezoek aan de recent gebouwdekerk van de Heilige Drieëenheid (Sameba), op de linkeroever, omringd door een pleinpark en toegankelijk via één van de ingangen in de ommuring. Het is een drukte van jewelste in en rond de kerk. Er klinken Greogriaanse gezangen en er lopen allerlei mensen in en uit. Via een van onze Georgische vrienden horen we dat het hoofd van de Georgisch-orthodoxe kerk, hun ‘katholikos-patriarch’, vandaag aanwezig is.

Fatsoen moet je doen
We hadden enige discussie om de Sameba daadwerkelijk te betreden. En omdat de patriarch er was, lag het waarschijnlijk iets gevoeliger. Mijn reisgenoot draagt een bandana en de verloofde van onze Georgische vriend had een korte broek aan en geen hoofddoek bij zich. Wellicht zou de toerist geen commentaar krijgen, maar de Georgische kon rekenen op commentaar. Niemand zei echter iets, maar het ingebakken fatsoen weerhield zowel de Georgiërs als Daniël ervan om onder die omstandigheden de kerk te betreden. Daarentegen liepen anderen onverstoord de kerk bellend in en uit en gingen er mobieltjes af en er waren ook enkele vrouwen zonder sluier (of hadden ze die bij de deur afgedaan?). Maar op het hele terrein gold een rookverbod, aangeduid door bordjes. Al met al was het een indrukwekkend gezicht; wij bleven voor de ingangen hangen en gluurden naar binnen. De zoet bewierookte, mystieke gezangen gaven genoeg voldoening en wij besloten een andere plek te bezoeken. Terecht of onterecht, iedereen volgde zijn eigen hart ;).

Koffie bij Sandra?
Onze wandeling voerde langs de oude gebouwen van Avlabari en Metekhi. Op korte afstand lag het presidentieel paleis en we besloten die kant uit de lopen. Langs Sandra en Mikheil Saakashvili. Zouden we ook koffie krijgen? :p. Onze aankomst in de straat werd geobserveerd door de presidentiële bewaking. We werden niet gehinderd of aangesproken, maar onze tocht langs de straten van het paleis werd nauwgezet geëscorteerd door de paleisbewaking, tot geheel onder aan de berg. Niks koffie dus, maar ja, Sandra wist dan ook niet dat wij het waren :p. ;)

Wandeling naar de oorsprong
We steken uiteindelijk een van de bruggen over de Mtkvari en belanden in het oude centrum, maar vanaf een geheel andere kant. Door de mooie, maar veelal nog vervallen steegjes (qucha’s) vallen we van de ene verwondering in de andere. Onze Georgische vriend wil graag van ons weten of de bouw in Tbilisi nou zo afwijkt van andere bouwstijlen. Eerlijk gezegd kunnen we daar moeilijk antwoord op geven, want je zult eerst de hele wereld gezien moeten hebben. Maar er lijkt voldoende eigenheid in de bouw en de combinatie van oosterse, mediterrane en westerse elementen die het misschien wel typisch Georgisch maken. De atmosfeer verhoogt in ieder geval wel die indruk. We doorkruizen het oude centrum en steken over naar Abanotubani de oude wijk met de zwavelbaden en waar veel moslimrestanten te zien zijn. De zwavelbaden ruiken EIgenaardig en EIgenlijk niet aardig, en de azuurblauwe mozaïekmuur (lijkend op een moskee) bleek ook een bad. Bovenop de berg naar Narikala stond wel de oude moskee, maar we staakten onze klim vanwege de moordende hitte. Ook de baden konden ons niet bekoren en onze Georgische vriend gaf ons in plaats daarvan een les in de ontstaansgeschiedenis van Tbilisi. “In de 5e eeuw na Chr. was de Iberische koning Vakhtang Gorgasali op jacht met zijn valk. De valk ving een fazant en toen Gorgasali de fazant ophaalde bleek die al gaar te zijn. De koning zag dat er heet water opborrelde uit de grond en stichtte daar de oude stad Tbilisi (ofwel warme bronnen).”

Insiders only
Alsof Tbilisi die dag zijn naam eer aan wilde doen :s….. we vluchtten getergd de koelte in van de clubs en terrassen van de Shardeni en de Erekle II. Na op adem te zijn gekomen en een paar potjes troefcall sluiten we de avond af met een maaltijd in een restaurant waar voornamelijk alleen Georgiërs komen. Het staat niet vermeld in de Lonely Planet en doet denken aan een Georgische variant op het Haagse Fat Kee ;). Het heet Khinklis sakhli (Huis van Khinkali) en staat bekend om zijn specialiteit ‘khinkali’; een gestoomde dumpling (deegwaar) gevuld met pittig gekruid vlees. Het eten van een khinkali is een kunst en Georgiërs wedijveren om wie het het beste kan en er het meeste van op kan. De blunderaars kunnen uiteraard rekenen op een portie hoongelach en daarna wat ‘goedmoedige’ (yeah right) tips en adviezen. And we gave it a try :s

Dinsdag 3/8
9 jaar vriendschap
Zoals praktisch elke ochtend heb ik mijn mail gecheckt en getracht contact te leggen met o.a. organisaties die in Tbilisi en elders in Georgië actief zijn. Na 14.00u maken Daniël en ik een wandeling door ander deel van Tbilisi. We besluiten de hogergelegen straten richting de bergen te verkennen en gaan achter het parlementsgebouw langs en ontdekken nog veel meer oude, mooie gebouwen. Opvallend was dat veel nieuwe gebouwen in dezelfde stijl worden opgetrokken. Langzaam aan krijgen we beter zicht op deze stad. Dat zou sneller gaan, als we het eens van bovenaf konden bekijken.
‘s Avonds komt onze Georgische vriend met een verrassing voor Daniël. Ze kennen elkaar vandaag 9 jaar en hebben een hechte band opgebouwd. Hij staat aan de deur met een overheerlijke watermeloen die gelijk in de vriezer gaat en in gezelschap van zijn verloofde en zijn zusje worden we mee uit eten genomen. Alweer zo’n mooi restaurant met een eigen thema. Dit keer zitten we in soort van molen en krijgen een bijzondere khachapuri voorgeschoteld aan het spit geroosterd! Wauw. Daniël is namelijk dol op khachapuri. Er komen nog andere gerechten op tafel en een lekkere wijn. Als nagerecht genieten we thuis van een inmiddels ijskoude en zoete watermeloen. Vriendschap, goede wijn en lekker eten. Wat kan het leven toch mooi zijn ;)

Woensdag 4/8
Huisje, boompje, beestje
Na een broeierige nacht is het prettig wakker worden wanneer de bovenbuurman op zijn piano speelt. En 2 a 3 keer per week staat er aan zijn vleugel een dame. Ze begint met enkele stemoefeningen en toonladders: lalalalalalalala, LALALALALALALALA, LALALALALALALALA, steeds hoger en harder. Daarna volgt een stuk uit een opera die zij herhaaldelijk oefent, maar als zij een fout maakt, klinkt de snerpende stem van de pianist ter correctie er dwars door heen, en doet de melodie voor :s. Met alle respect, maar wij horen liever haar. Hij klinkt als een valse kraai die een nachtegaal corrigeert! Beats us ;). De pianist en de zangeres zijn niet de enige die zich in de ochtenduren laten horen. Een andere buurvrouw (door mijn reisgenoot en mij bestempeld als de vrouw met de SKS stem, de schelle k*t stem) vindt het van belang om iedereen met haar schelle stemgeluid ‘s ochtends te laten weten, dat zij nog steeds onder de levenden is :s. Als je het hoort zou het zo een of andere koeliemaai kunnen zijn uit de boitie. Bapre bap :s
Naast mensen zijn er ook een heleboel katten. Ze houden zich voornamelijk op op de gezamenlijke binnenplaats van de bewoners van de appartementen om ons heen. Zo af en toe proberen de katten wat te eten te scoren, door te miauwen en liefkozend met hun kopjes langs je been te schuren. En dat werkt! Ze houden de buurt wel vuil-, muis- en ratvrij. Thank God for cats ;)
Ons simpele appartement is gelegen aan de achterzijde van een drukke autostraat Kostavas qucha en is de rechteruitloper van de Rustaveli avenue. Dit deel van Tbilisi is opgetrokken in de Haussmanstijl en lijkt daarom erg op Parijs. Via een poort aan de achterzijde kom je op een binnenplaats waar zich de ingangen bevinden naar een aantal huizen. Boven het plaatsje hangen van links naar rechts en van rechts naar links, hoog en laag, waslijnen die via katrolletjes bediend worden. Voor het raam boven onze deur is het soms een ballet van allerlei kleding en lakens. De buren zijn erg vriendelijk, nadat ze aanvankelijk de kat uit de boom keken. Maar de oma van onze vriend had al enig voorwerk verricht en verteld over onze komst. De buren weten alles :s. Ook dankzij Daniëls Georgische woordenschat zijn er af en toe wat verandagesprekken tussen hen. Er is ook een Georgische buurvrouw uit België, die Nederlands spreekt en hier tijdens de vakantie verblijft. Al met al voelen we ons welkom en bovenal veilig! ;)